Maider Maraña
Martxoa amaitu da, urte osoan gertatzen diren baina ikusezinak diren gauzak aldarrikatu eta agerian jartzeko balio digun hilabete horietako bat: kasu honetan, emakumeak oro har eta egiten duten lan guztia, genero-desberdintasunak eta baita gure gizarteetan gertatzen diren genero-indarkeriak ere.
Oraingoan, gizarte-esparruan lanean dihardugunok edo aktibistak garenok oso ondo ezagutzen dugun zerbait nabarmendu nahi dugu: elkartasunak eta gizarte-ekintzak, erakunde eta elkarteetan, emakume-aurpegia dute.
Espainiako Boluntarioen Plataformak 2020an adierazi zuen boluntarioen % 58 emakumeak direla, eta % 42 gizonak (iturria). Duela gutxi, “Emakumeak Hirugarren Sektorean 2024” azterlanak gogorarazi zigun nahiz eta Hirugarren Sektorea (elkarteak, erakundeak, fundazioak…) kontratazioen % 3,2 eta BPGaren % 1,4 besterik ez den, langileen % 71 emakumeak direla.
Argi dago zaintzak —baita arlo sozialean ere— emakume-aurpegia duela, horrek dakarren guztiarekin.
Gure gizarteei eusteko ezinbestekoak diren erakunde horietako teknikari gehienak emakumeak dira, nahiz eta hori ere ez den beti onartzen.
Hala ere, eta datu honek ez gaitu harrituko, lanpostu mailetan zuzendaritzarantz edo patronaturantz goazen heinean, gizonek tokia hartzen dute eta emakumeak ez daude hain presente. Nolanahi ere, enpresen edo unibertsitate-katedren zuzendaritza-postuetan emakumeen presentzia ez da herena baino handiagoa; erakundeetan, aldiz, zuzendarien % 54 da emakumezkoa. Hori bai, negozio-bolumenari dagokionez, erakunde handienek gizonezkoak dituzte buru.
Baketik ez da salbuespena horretan: gure lantalde egonkorrean 8 emakume gara, bakarra da gizona. Eta gure programa ikonikoetan, non boluntariotza giltzarria den, hala nola Izeba mentoretza-programan (instituzioen tutoretzapean dauden haurrei zuzendutakoa), edo bakea eta bizikidetza eraikitzeko tokiko herritar-taldeetan, emakumeak gehiengoa izaten jarraitzen dute, batez ere mentoretzari (eta zaintzari) lotutako programetan. Azkenik, esan behar da Baketik-en zuzendaria emakumea dela; beraz, beste erakunde batzuen joera ere betetzen du.
Hau da, Baketik-en ere zaintza-lanak, kasu honetan gizarte-zaintza, emakumeek egiten ditugu, ordaindutako langile edo langile boluntario gisa.
Horiei guztiei zuzenduta doa idatzi hau. Gure aitortza adierazi nahi diegu beren dedikazioari eta konpromiso-orduei. Gure konpromisoa, ordainetan, lan hori martxoan ez ezik, urte osoan ere ikusarazten saiatzea izango da.