Aupa tokaio! Hik Mexikon bizi izandako harridura ez ahazteko tamainakoa duk, egia.
Hilekiko oroipen eta bizipen horiek denak antzinako kulturakoak ditiztek: guk ere halatsu genitian, zelten bizikizunetakoak baitira. Azaroan sartzean, orduko negu hasierarekin batera ospatzen zititean falta zitzaizkien hildakoen egunak, bezperatik hasita, gauean ere etxeko ateak zabalik eta, mahaia prest, etorriko zirela bazekiten hildako etxekoentzat eta... ohitura eta usadio oso bitxiak.
Zeltiar hainbat herritako ohitura betikoak hituan. Halako batean, pixkeka pixkeka, ohitura horiek mediterraneo aldera iristen joan hituan. Eta baita X.mende aldera Erromaraino iritsi ere. Eta Erroman dena organizatu zitean beste modu batera: Azaroaren 1ean, hildako santuen eguna, martiriena batipat. Eta bigarrenean, hildako beste guztiena.
Halere, herri asko dituk, antzinako ohiturei eusten dienak, oraindik ere. Gure jentil-harri eta jentil-baratze (ikusten, nolako pagano kutsua eman zien bateren batek, delako 'jentil' horrekin...?), edo hobeto esanda, gure trikuharri eta harrespiletan gorde izan den isiltasun natural naturarekikoak ere badik, baduenez, ospakizun mezu bildurik... Eskerrik asko mexikar bizikizun bitxi horrengatik.